КРЕАТИВТІ ИНДУСТРИЯНЫ ЗЕРТТЕУДЕГІ ЖАҺАНДЫҚ ҮРДІСТЕР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ТУРИЗМГЕ ӘСЕРІ: БИБЛИОМЕТРИЯЛЫҚ ТАЛДАУ
Кілт сөздер:
библиометриялық талдау, креативті индустрия, креативті экономика, ғылыми және зерттеу үрдістері, туризм экономикасы, туристік қызмет көрсету нарығы, креативті туризм.Аңдатпа
Бұл ғылыми мақалада Web of Science ғылыми-метриялық дерекқорына негізделген креативті экономика және креативті индустриялар саласындағы зерттеулердің библиометриялық талдауы ұсынылған. «Creative economy» және «creative industries» іздеу сұраныстары бойынша тиісінше 1356 және 4121 жұмыс талданды. Авторлар зерттеліп отырған ғылыми мәселе аясында негізгі ғылыми трендтерді, жарияланымдық белсенділіктің динамикасын және дәйексөз келтіру құрылымын анықтау үшін библиографиялық талдау, кластерлеу және графикалық интерпретация әдістерін қолданды. Бірінші іздеу сұранысы («creative economy» кілт сөзі) аясында зерттелетін критерий бойынша жарияланымдық белсенділікті зерттеудің негізгі трендтерін сипаттайтын 6 фрейм-кластер анықталды: бірінші – «креативті экономикадағы мәдени аспектілер мен жұмыспен қамту»; екінші – «мәдени мұра, мәдени туризм және COVID-19 пандемиясының креативті экономикалық сектордың дамуына әсері»; үшінші – «мәдениет экономикасы, өнер, креативті қалалар және кластерлік құрылымдарды қалыптастыру»; төртінші – агломерация және аумақтардың экономикалық өсу аспектілерін сипаттайтын; бесінші – жауапты тұтыну мәселелерін қарастыратын; алтыншы – креативті сектордағы компаниялардың бәсекелестік артықшылықтарын қалыптастыру мүмкіндіктерін ашатын зерттеулерді біріктіреді. Креативті индустриялармен байланысты кілт сөздерді фрейм-кластерлер негізінде визуализациялау олардың пәнаралық сипатын көрсетеді, экономикалық, инновациялық, урбанистикалық, мәдени, әлеуметтік және технологиялық аспектілерді қамтиды. Сонымен қатар, фрейм-кластерлерге кіретін жарияланымдар цифрлық дағдыларды дамыту, коммуникация және генеративті ЖИ рөлін ерекше атап өтеді, бұл технологиялардың креативті индустриялардың дамуына өсіп келе жатқан әсерін көрсетеді. Сонымен қатар, фрейм-кластерлерге кіретін жарияланымдар цифрлық дағдыларды дамыту, коммуникация және генеративті жасанды интеллекттің рөлін атап көрсетеді, бұл технологиялардың креативті индустриялардың дамуына өсіп келе жатқан әсерін айқындайды. Бұған қоса, авторлар талданған жарияланымдық белсенділік аясында туризм индустриясының, соның ішінде креативті туризмнің дамуына әсер ететін негізгі тенденцияларды анықтады.