Bulletin of the International University of Tourism And Hospitality

ТУРИЗМ САЛАСЫНДАҒЫ ҒЫЛЫМИ-ЖАРИЯЛАНЫМДЫҚ БЕЛСЕНДІЛІК: SCOPUS ДЕРЕКТЕР БАЗАСЫН ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП, ҚАЗАҚСТАН, ТҮРКИЯ ЖӘНЕ ПОСТКЕҢЕСТІК ЕЛДЕРДІ САЛЫСТЫРУ

КАНТАРЖИ K. — 2024-03-29

Қазақстан 2019 жылғы саяхат және туризм бәсекеге қабілеттілік индексінде 80-ші орынға ие болды және ғылыми-зерттеу жұмыстарының тек 5% - дан азы өндіріске енгізілуде. Қазақстан туризмі саласындағы академиялық өнімділікті зерделеу және салыстыру үшін Пәнаралық ғылыми әдебиеттің ең ірі дерекқоры Scopus деректері талданды. Бұл зерттеу тиісті мекемелер үшін маңызды нәтижелерді қамтиды.

АҒЫЛШЫН ТІЛІН ОҚЫТУ ПРОЦЕСІНДЕ ТУРИЗМ МАМАНДЫҒЫНЫҢ СТУДЕНТТЕРІНІҢ СОЦИО ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ

M. АКЕШОВА — 2024-03-29

Тіл мен қоғам бір-бірінен ажырамайды. Кез-келген қоғамның бір-бірімен қарым-қатынас жасау үшін өзіндік тілі бар. Тіл мен адамзат қоғамы арасындағы байланыс тығыз болып келеді. Сондықтан тілдік зерттеулерде адамзат қоғамымен және әлеуметтік мәдениетпен байланысты болуы керек. Аталмыш мақалада біз тілді қоғам тұрғысынан қарастырамыз. Осы зерттеу ағылшын тілі сабақтарында қазақстандық студенттердің әлеуметтік-лингвистикалық құзыреттілігін қалыптастыру мақсатында жүргізіледі. Зерттеу 2022-2023 оқу жылының көктемгі семестрінде Қазақстанның Түркістан қаласында орналасқан Халықаралық туризм және қонақжайлылық университетінің студенттерімен бірлесіп жүргізілді. Студенттер курсты бастамас бұрын қабылдау тестінен өтеді және "социолингвистикалық тәсілдер" оқу бағдарламасы студенттердің тілдік деңгейіне, жасына, қажеттіліктері мен қызығушылықтарына, оқу стильдері мен оқу қалауына сәйкес әзірленеді. Сабақтар нәтижелі дағдыларды қалыптастыру арқылы ағылшын тілін жақсы меңгеру үшін қазақстандық студенттердің әлеуметтік-лингвистикалық құзыреттілігін қалыптастыру мақсатында ұйымдастырылды.

SMART TOURISM: ТҮРКІСТАНДАҒЫ ТУРИСТІК ТӘЖІРИБЕНІ ЖАҚСАРТУ ҮШІН МОБИЛЬДІ ҚОСЫМШАЛАРДЫ ИНТЕГРАЦИЯЛАУ БОЙЫНША ЗЕРТТЕУ

Б. АЛЬМУХАМБЕТОВА — 2024-03-29

Қазіргі уақытта саяхат алдын ала дайындалған туристік пакеттерді таңдаудан гөрі жеке тәжірибе ретінде қарастырылады. Жаңа технологиялардың пайда болуы және 5G байланысының кең таралуы саяхатшылардың өздерінің таңдаған локацияларындағы жергілікті көрікті жерлерге саяхатты жоспарлау, навигация және оларға қол жеткізуде мобильді қосымшаларды қолдануы революцияға әкелді. Корпоративтік саладағы мобильді
қосымшалардың жылдам дамуы, оның ішінде деректерге қатысты алып қарайтын болсақ, нарықтағы бәсекелестікте белгілі бір артықшылықтарды қамтамасыз етеді. Әлеуетті келушілердің 93%-ы технологияны меңгерген тұрақты түрде смартфондарды пайдаланатын саяхатшылар, олардың санының артуы бизнес үшін жаңа мүмкіндіктер туғызады. Бұл зерттеу технологияның саяхат тәжірибесіне қалай ықпал ететінін жақсырақ түсіну үшін отандық және халықаралық қосымшаларды зерттей отырып, Түркістан аймағында мобильді қосымшаларды пайдалану мүмкіндерін анықтауға бағытталған. Жалпыға қолжетімді қосымша деректерді талдау арқылы зерттеу мақсаты аймаққа тән артықшылықтарды толығымен пайдалану үшін қосымшалардың біріктірілуі керек нақты сипаттамаларын анықтау болып табылады. Бұл зерттеу болашақ кәсіпорындардың, қонақүйлердің, мәдени мұра нысандарының және мемлекеттік органдардың өзгермелі талаптарын қанағаттандыру үшін қосымшаларды пайдаланушылар мен провайдерлердің перспективаларын зерттейді. Сонымен қатар, қала бренд-менеджерлеріне түпкі пайдаланушылардың бірегей қалауларына және аймақтың сипаттамаларына сәйкес келетін функционалды қосымшаларды құру бойынша ұсыныстар беруге бағытталған.

«ЭКСКУРСИЯТАНУ» ПӘНІ БОЙЫНША ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ, ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРИЗМ ЖӘНЕ МЕЙМАНДОСТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІ

А. ГУБАРЕНКО — 2024-03-29

Бұл мақалада жоғары туристік білім беруде практикалық сабақтарды ұйымдастыру мәселесі қарастырылады. Авторлар «Экскурсиятану» мысалында тәжірибеге бағытталған пәндер үшін білім алушылардың практикалық және дербес сабақтарын қалыптастырудың кәсіби тәжірибесін ұсынды. Зерттеу барысында «Экскурсиятану» пәні бойынша практикалық сабақтарды ұйымдастырудың мақсатты ерекшеліктері анықталды, оқытудың басым нәтижелері анықталды, сондай-ақ қалалық және қала сыртындағы туристік ортада аудиториядан тыс сабақтарды ұйымдастырудың мысалдары келтірілді. Қазіргі уақытта туристік білім берудегі сабақтарды ұйымдастырудағы тәжірибеге бағытталған тәсіл қажет және мұқият зерделеуді және егжей-тегжейлі дамуды талап етеді, мұнда басты мақсат білім алушының кәсіби құзыреттіліктерін алу, қалыптастыру және дамыту, сондай-ақ оларды
арнайы ұйымдастырылған ортада қолдану мүмкіндігі болып табылады.

ТУРИЗМ САЛАСЫНДАҒЫ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН АҒЫЛШЫН ТІЛІНДЕ БІЛІМ БЕРУДЕГІ «АУДАРЫЛҒАН СЫНЫП (FLIPPED CLASSROOM)» ӘДІСІ: БЕЛСЕНДІЛІК ПЕН ПРАКТИКАЛЫҚ ДАҒДЫЛАРДЫ АРТТЫРУ

А.К. МЕЙРБЕКОВ — 2024-03-29

Бұл зерттеу туристік білім беру саласындағы студенттердің ағылшын тілін меңгеруін жақсартудағы аударылған сынып әдісінің тиімділігін зерттейді.
Квазиэксперименттік дизайнды пайдалана отырып, ол дәстүрлі оқыту әдістерін аударылған сынып үлгісімен салыстырады. Ауыстырылған сыныппен айналысатын туризм студенттері тілді меңгеруде айтарлықтай жақсарғанын, белсенділік деңгейінің жоғарылағанын және туристік контексттерде ағылшын тілін практикалық қолданудың жақсырақ екенін көрсетті. Нәтижелер тілдің практикалық қолдану дағдыларын арттыруда тиімді сынып әдісін көрсетеді және оны туризм студенттері үшін ағылшын тілі курстарына біріктіруді ұсынады. Әртүрлі білім беру жағдайларында ұзақ мерзімді әсерлер мен қолдану мүмкіндігін зерттеу үшін қосымша зерттеулер ұсынылады.

БІЛІМ БЕРУ ТУР МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДАМЫТУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

С. НЫШАНОВА — 2024-03-29

Бұл мақала білім беру турының мазмұнын және оның даму ерекшеліктерін қарастырады. Қызмет көрсету саласының құрылымдық құрамдас бөлігі ретінде халықаралық білім беру туризм индустриясын қалыптастыру және стратегиялық дамыту проблемаларын шешудің өзектілігі, ұлттық экономиканың әлеуметтік-экономикалық процестерінің белсенді қатысушылары ретінде нарықтың экономикалық субъектілерін қалыптастыру Халықаралық қатынастардың жаһандануы, халықаралық нарықтағы бәсекелестікті құрайтын мазмұнның күрделілігі артып келе жатқан жағдайда ұлттық, салалық және институционалдық деңгейлердегі білім беруді интернационалдандыру жағдайында артып келеді білім беру туризмі.
Білім беру туризмі-бүкіл әлемде танымал туристік экономиканың қарқынды дамып келе жатқан саласы. Көптеген зерттеушілер оны туризмнің жетекші және ең перспективалы қосалқы салаларының біріне жатқызады. Сұраныстың ерекше сипатында, маусымдық ауытқуларда, туристік өнім мен қонақжайлылық қызметтерін әртараптандыруда, дағдарыстар мен қоғамдық-саяси күйзелістерге аз ұшырауда, клиенттердің қарқынды дамып келе жатқан сұраныстарында көрінетін білім беру туризмінің ерекшелігі теориялық тәсілдерді, оның барлық қатысушыларының өзара іс-қимылын жетілдірудің әдіснамалық және жүйелік тәсілдерін егжей-тегжейлі зерделеуді және әзірлеуді талап етеді. Білім беру туризмінің халықаралық нарығын сегменттеуге және сегменттер бейіндерін әзірлеуге, клиенттердің қанағаттану дәрежесін арттыруда, халықаралық білім беру нарығында тұтынушылардың адалдығын қалыптастыруда көрініс табатын клиентке бағдарланған бизнес тұжырымдамасы негізінде нарық субъектілерінің тиімді әріптестігі стратегияларын құруға және қолдануға әртүрлі тәсілдер. туристік нарық, жүйелеу мен оңтайландыруды қажет етеді. Осыған байланысты осы маңызды параметрлерді жақсартуға бағытталған зерттеулер өзекті болып табылады.

ЭКОТУРИЗМ МАРКЕТИНГІНДЕ ЦИФРЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР МЕН ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІЛЕРДІ ҚОЛДАНУ

Е.Н. ПАЙЗУЛЛАЕВ — 2024-03-29

Экотуризм Қазақстандағы туризм индустриясының негізгі бағыты болып табылады, бірақ оның әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігі әлі де төмен. Осыған қарамастан, ол елдің туризм секторында маңызды орын алады және оның дамуының негізгі элементі болып табылады. Бұл мақалада Қазақстандағы экологиялық туризм тақырыбы және оның әлемдік нарықта кездесетін қиындықтары көрсетілген. Экотуризмді дамытуда цифрлық технологиялар мен әлеуметтік желілерді пайдалануға ерекше көңіл бөлінеді. Зерттеу жұмысында интернет пен әлеуметтік желілердің экотуризмнің өсуіне әсері талданады. Сонымен қатар, туристер үшін пайдалы ақпаратты қамтитын зерттеу нәтижелері ұсынылған, сондай-ақ Қазақстандағы экотуризмді дамытудың перспективалық бағыттары мен келуші қонақтарды қолда бар мүмкіндіктер туралы ақпараттандыру әдістері қарастырылған. Мақалада сонымен қатар экотуризм маркетингі саласындағы ағымдағы үрдістер мен мүмкіндіктер талданады. Экотуристердің назарын аудару үшін әлеуметтік желілер мен жаңа T технологияларды пайдаланатын туристік компания, табиғи саябақтар мен қорықтар мысалдары келтірілген.

ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МӘДЕНИ-ТАНЫМДЫҚ ТУРИЗМНІҢ БАҒЫТТАРЫНЫҢ БІРІ РЕТІНДЕ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ-ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ ТУРИЗМДІ ДАМЫТУ

Д. ТУБЕКОВА — 2024-03-29

Қазіргі қоғамның құндылығы толерантты ойлауды насихаттау және халықаралық қоғамдастық арасында дәстүрлі құндылықтарды ілгерілету мақсатында адамзаттың материалдық және рухани мәдениетінің объектілерін ұқыпты сақтау және ұтымды пайдалану болып табылады. Қазақстан Республикасының қазіргі заманғы туризмін дамыту үшін оның өткен тарихына, мәдени дамуына, табиғи климаттық жағдайына, туристік мекендердің алуан түрлілігіне тиісті көзқараспен байланыстыра отырып материалдық және мәдени әрі рухани объектілеріне негізделген ұлттық туристік брендті ілгерілету тұжырымдамасы негіз болуға тиіс. Ол үшін қойылған міндеттерге тиімді қол жеткізу мақсатында туризмнің бірнеше түрін шоғырландырылатын интегралды тәсілді іске асыру қажет. Мақаланың мақсаты елдің табиғи және тарихи-мәдени мұрасын сақтаудың тиімді
құралдары ретінд экологиялық және этнографиялық туризмді дамыту жолдарын енгізуді ұсыну болып табылады, олар туризмнің жаңа бағытын, атап айтқанда «экологиялық - этнографиялық туризмді» қалыптастырады.

ТУРИЗМДІК ТҰРАҚТЫ ДАМЫТУ СТРАТЕГИЯЛАРЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТӘЖІРИБЕСІ

T. T. КОҒАБАЕВ — 2024-03-29

Бұл мақалада Қазақстан Республикасының мысалына ерекше назар аудара отырып, тұрақты туризмді дамыту әдістеріне шолу ұсынылады. Мақалада қолданыстағы әдебиеттер мен нақты деректерді талдау және олардың Қазақстан жағдайында қолданылуын бағалау арқылы тұрақты туризмнің әртүрлі әдістері қарастырылады. Алынған нәтижелер Қазақстандағы туризмнің тұрақты дамуы үшін кедергілер мен мүмкіндіктер туралы құнды
ақпарат береді және тұрақты туризм стратегияларын кеңінен талқылауға ықпал етеді.

МЕМЛЕКЕТТІК АУДИТ ОРГАНДАРЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК АУДИТ ЖҮРГІЗУДЕ ӨЗАРА ІС-ҚИМЫЛ БАРЫСЫНДАҒЫ МӘСЕЛЕЛЕРІ

А. А. ТАЛҒАРОВ — 2024-03-29

Мақалада Қазақстанның мемлекеттік аудит жүйесіндегі қайталану функцияларының мәселесі көтерілген. Сонымен қатар аталған мәселенің басқа тағы қандай тәуекелдерді туғызуы мүмкін екендігі көрсетілді. Осы орайда, аталған мәселенің өзектілігін анықтау барысында талдамалық зерттеу
жүргізілді, қолданыстағы нормативтік-құқықтық актілерге шолу жасалды. Аудит жүйесіндегі мемлекеттік аудит органдарының функционалдық міндеттемелері мен уәкілеттіліктеріне талдау жүргізіліп, практикалық мысалдар келтірілді. Мемлекеттік аудит саласының өзге елдердегі жағдайы туралы салыстырмалы талдау жүргізілді. Талдау нәтижесі мемлекеттік аудит жүйесінде қайталану функциялары мәселесінің бар екенін көрсетті. Аталған мәселенің мемлекеттік аудит жүйесінің кемшіліктерін көрсетіп қана қоймай, оның әрі жетілдірілуіне кері әсерін тигізеді. Бұл ретте жүргізілген талдамалық зерттеу қортындысы бойынша өз тарапымнан бірқатар ұсыныстар ұсынылды. Өз кезегінде ұсынылған ұсыныстар саладағы толассыз
тексерулерді жойып, қайталану функцияларын оңтайландырады деп сенемін. Сонымен қатар мемлекеттік аудит жүйесіндегі кемшіліктердің орнын толтырып, еліміздің мемлекеттік басқару жүйесіндегі жетілдірілген тұрақты институт болып қалыптасуына өз септігін тигізуі тиіс.

ҚАЗАҚСТАНДА ТУРИЗМДІ ДАМЫТУ БАҒЫТТАРЫНЫҢ БІРІ РЕТІНДЕ ҰЛЫ ЖІБЕК ЖОЛЫН ЖАҢҒЫРТУ

Ж. АБИЛАШ — 2024-03-29

Бұл мақалада Ұлы Жібек жолының пайда болу тарихы, оның даму кезеңдері және қазіргі жағдайы сипатталған. Сонымен қатар, бүкіл Орталық Азияның басты тарихи мұраларының бірінің қазіргі өзектілігі және оның қайта жандану себептері қарастырылуда. Ауқымды зерттеу нәтижелері жүргізілуде және Ұлы Жібек Жолын жаңғыртудың Қазақстан экономикасына, әсіресе елдің туристік саласына қосқан үлесі зерделенді. Ескі керуен
жолдарының орнына көрші елдермен ынтымақтастықты нығайту құралы ретінде заманауи инфрақұрылым мен транзиттік көлік жұмыс істейді.
Бүкіл Қазақстанның туристік әлеуеті ескеріліп, оны одан әрі дамытудың кейбір аспектілері ұсынылды. Автор Түркістан облысына ерекше көңіл бөледі немесе аймақ Орталық Азияның қақ ортасында орналасқан, ал Ұлы Жібек жолы осы қаланың жүрегі арқылы өткен. Біздің мәдени мұрамызды жаңғырту тақырыбы әрқашан өзекті болады және қорытындылай келе, мақала отандық туризмді танымал етудің негізгі құралы ретінде осы ұсынысты дәлелдей отырып, тарихи нысандарды қайта құруды дамытуды ұсынады.

ТҮРКІСТАНДАҒЫ ОҚИҒАЛЫ ТУРИЗМ САЛАСЫН ДАМЫТУ

A. АЯТ — 2024-03-29

Мақаланың зерттеу мақсаты – Түркістан қаласының оқиғалық туризм бағытын зерттеу, даму бағыттарының түрлерін анықтау болып табылады. Шет елдік тәжірибелермен салыстыра отырып, оқиғалық туризмнің даму тенденцияларын талдау негізгі мақсат болып табылады. Зерттеу барысында авторлар танымның жалпы ғылыми әдістерін: диалектикалық талдау және синтез, сауалнамалар, арнайы зерттеу әдістері; аналитикалық
және графикалық тәсілдерді қолданады.
Аймақтағы негізгі туризмдік нысандарды жандандыруда оқиғалы туризмнің Түркістандағы басты стратегиясын айқындау, салыстырмалы талдау мақаланың ерекшелігі болып отыр.
Зерттеудің негізгі нәтижелері оқиғалы туризмнің басым бағыттарымен қатар, оның Түркістандағы негізгі даму тенденциясы зерделеу болып табылады. Қорытындылай келе, авторлар аймақтағы оқиғалы туризмді дамыту Түркістанға көптеп турист тартатындығына, сондықтан рухани, тарихи, мәдени кешендердегі іс-шаралардың санын көбейтіп, туристерді тарту мәселесі де оқиғалы туризм арқылы дамыту жағдайы көтереді деген тұжырымға келіп, жоғарыдағы мәселелерді зерделеп, одан қорытынды шығарады.

ЭКСКУРСИЯ ӘЛЕМІНДЕГІ ОЙЫН ТЕХНИКАСЫ: ИНТЕРАКТИВТІ ӘДІСТЕР ТУРИСТІК ТӘЖІРИБЕНІ ҚАЛАЙ БАЙЫТАДЫ ЖӘНЕ ЖАҚСАРТАДЫ

Э. НАРБАЕВА — 2024-03-29

Бұл мақалада біз экскурсия әлеміндегі ойын әдістерінің рөлін және интерактивті әдістер туристік тәжірибені қалай байытып, жақсартатынын қарастырамыз. Экскурсия қазіргі әлемде маңызды рөл атқарады, адамдарға әртүрлі аймақтардың мәдени, тарихи және табиғи мұраларымен танысуға мүмкіндік береді. Ол мәдени әртүрлілікті сақтау және ілгерілету үшін маңызды болып табылатын туризмді дамытуға, білім беруге және
әртүрлі орындарды танымал етуге ықпал етеді. Сонымен қатар, экскурсия жергілікті экономиканың дамуына әсер етуі мүмкін, өйткені туристер баратын аймақтарда шағын бизнес пен инфрақұрылымның өсуіне ықпал ете алады. Қазақстандағы экскурсиялық іс туризм мен танымдық қызметті дамыту үшін маңызды мәнге ие. Елдің бай мәдени мұрасы, алуан түрлі табиғаты мен тарихи көрікті жерлері бар, бұл экскурсияларды жергілікті тұрғындар мен шетелдік туристер үшін тартымды етеді. Қазақстандағы экскурсиялық істі келушілер үшін одан да қолжетімді және тартымды ету үшін
туристер үшін инфрақұрылым мен қызметтерді дамыту маңызды.